مدیر گروه روانپزشکی دانشگاه از آمادگی گروه روانپزشکی و فعالیت اساتید و اضای هیات علمی در قالب کارگروه ویژه در شرایط فعلی و به منظور کاهش استرس و اضطراب و ترویج برنامه های سلامت روان در سطح دانشگاه و جامعه خبر داد.
دکتر فاطمه محرری، رییس دانشکده پزشکی، با بیان این مطلب که ترویج برنامه های سلامت روان در درون جامعه در همه شرایط از رسالت های گروه روانپزشکی است، اظهار داشت: در شرایط فعلی جامعه نیازمند آرامش بیشتر و کاهش استرس و اضطراب است که بر اساس آن کارگروه ویژه سلامت روان در شرایط اضطراری با هدف افزایش تاب‌آوری و ارتقا سلامت روان در شرایط جنگی اخیر با مشارکت اساتید و دستیاران گروه روانپزشکی آغاز به کار کرده است.
دکتر فرشاد شیبانی، عضو هیات علمی گروه روانشناسی بالینی ضمن اعلام اقدامتات انجام شده جه راه اندازی کار گروه اظهار داشت:
این کارگروه ویژه شامل اعضای هیات علمی گروه روانپزشکی و روانشناسی بالینی و همچنین فارغ التحصیلان و دستیاران داوطلب می باشد. اهدافی این کارگروه را در قالب برنامه ذیل تشریح کرد:
1- تعیین پروتکل‌های حمایت روانی از گروه‌های آسیب‌پذیر (کودکان، سالمندان، خانواده‌های داغدار، نظامیان، امدادگران)
2- ارزیابی و پایش روانی جمعیت در معرض خطر و طراحی ابزارهای سریع غربالگری اضطراب، افسردگی،PTSD و فرسودگی روانی
3- طراحی بسته‌های آموزشی و آموزش روانشناختی (Psychoeducation)
- تهیه محتوای آموزشی برای خانواده‌ها (مدیریت استرس در خانواده)، اساتید (حمایت روانی از دانشجویان)، کادر درمان (پیشگیری از فرسودگی)
- تدوین محتوای آموزشی برای رادیو، تلویزیون، شبکه‌های اجتماعی
- آموزش اصول کمک‌های اولیه روانشناختی (PFA) به کارکنان غیرروان‌شناسی
4- سازماندهی تیم‌های مداخله در بحران (Crisis Response Teams)، شناسایی و آموزش روان‌پزشکان و روان‌شناسان داوطلب، ایجاد بانک اطلاعاتی از نیروهای تخصصی در استان و طراحی ساختار عملیاتی مشاوره از راه دور (تلفنی/آنلاین)
5- حمایت و همکاری با سایر معاونت های دانشگاه، تدوین دستورالعمل «تاب‌آوری سازمانی» برای دانشگاه، طراحی گروه‌های همیاری دانشجویی و استاد-محور درون دانشگاه
6- مشاوره راهبردی به رسانه‌ها و نهادهای اطلاع‌رسانی، تدوین دستورالعمل خبررسانی بدون القای درماندگی و وحشت، پیشنهاد چارچوب‌های پیام‌های امیدبخش، آرام‌ساز و مسئولانه و هشدار نسبت به تأثیرات رسانه‌ای خشونت و تصاویر دلخراش
7- حمایت از کادر درمان و روان‌پزشکان فعال در میدان، طراحی خدمات پشتیبانی روانی برای نیروهای درمانی در مناطق بحران، برگزاری جلسات تخلیه روانی (debriefing) برای تیم‌های مواجه با مرگ و مصیبت، شناسایی و پیشگیری از فرسودگی و PTSD در درمانگران
8- پژوهش و مستندسازی، ثبت تجربیات درمانگران در بحران برای استفاده‌های آینده، ارزیابی اثربخشی مداخلات و پیشنهاد راهکارهای بلندمدت،
دکتر شیبانی مهمترین توصیه های روانشناسی در ادامه، مهمترین توصیه‌های "کارگروه ویژه سلامت روان شرایط اضطراری" خطاب به خانواده‌های عزیز در زمان بحران را تشریح کرد:
1- گفت‌وگوی امن و همدلانه در خانواده را جدی بگیرید، به‌جای سکوت یا پنهان‌کاری، احساسات را با کلمات ساده و امن بیان کنید، به کودکان اطمینان دهید که تنها نیستند و خانواده برای حفاظت از آن‌ها تلاش می‌کند.، اجازه بدهید هر کس احساساتش را ابراز کند، بدون قضاوت.
2- برنامه و ساختار روزانه را حفظ کنید، داشتن فعالیت های معمول روزانه، باعث ایجاد حس کنترل و پیش‌بینی‌پذیری می‌شود.، غذا، خواب، زمان‌بندی مطالعه یا بازی کودکان را تا حد امکان حفظ کنید.، فعالیت‌های جمعی مثل آشپزی، دعا، بازی یا قصه‌گویی را حفظ کنید.
3- مدیریت اخبار را تمرین کنید، در معرض سیل اخبار، ذهن فرسوده می‌شود، زمان، منبع و میزان مشاهده اخبار را محدود کنید (مثلاً دو نوبت در روز)، از پخش اخبار ترسناک یا تصاویر خشونت‌آمیز در حضور کودکان جداً بپرهیزید، یک عضو خانواده وظیفه جمع‌بندی روزانه اخبار مهم را بر عهده بگیرد، نه همه.
4- تمرین‌های آرام‌سازی خانوادگی داشته باشید، تنفس شکمی به گونه ای که وقتی عمل دم را انجام می دهید شکمتان بزرگتر شود و وقتی بازدم می کنید شکم به نقطه قبلی خودش برمی گردد (از بینی دم، چند ثانیه نگه‌داشتن، بازدم آرام از دهان)
ریلکسیشن عضلانی به‌صورت گروهی، دعا یا مراقبه خانوادگی
5- از اختلاف‌های زناشویی در حضور کودکان خودداری کنید، کودکان از دعواهای والدین بیشتر از خود جنگ می‌ترسند.، مسائل را در زمان و فضای مناسب مطرح کنید، از عبارات سرزنش‌آمیز دوری کنید با هدف: حفظ همبستگی روانی خانواده.
6- الگوی آرامش و تاب‌آوری برای فرزندان باشید،رفتار شما بیش از کلمات‌تان اثر دارد.، در عمل نشان دهید چطور می‌توان در دل بحران، امید و معنا ساخت.
۷. اگر علائم هشداردهنده دیدید، کمک تخصصی بگیرید،علائم در کودکان: شب‌ادراری، پرخاشگری ناگهانی، چسبندگی به والد، کابوس علائم در بزرگسالان: بی‌خوابی، افکار مزاحم، بی‌حوصلگی شدید، تنش دائم، در صورت مشاهده این علائم، به مشاور، روانشناس یا سامانه‌های حمایتی سلامت روان مراجعه کنید.